Dynamische verlichting in Home Assistant – automatisch licht bij zonsopkomst en zonsondergang

Wil je dat je slimme lampen automatisch reageren op het daglicht? Met Home Assistant kun je verlichting dynamisch aanpassen aan de zonsopkomst en zonsondergang van jouw locatie. Zo creëer je altijd de juiste sfeer – volledig automatisch en afgestemd op jouw ritme.

Of je nu vroeg opstaat of laat naar bed gaat: met dynamische verlichting heb je altijd het juiste licht, precies op het goede moment.

Waarom verlichting koppelen aan daglicht?

Slimme verlichting die meebeweegt met de stand van de zon heeft veel voordelen.

• Automatisch lichtschema: je lampen volgen het natuurlijke ritme van de dag.
• Energiezuinig: lampen branden alleen wanneer dat echt nodig is.
• Comfortabel: nooit meer fel licht in de vroege ochtend of duisternis in de avond.

Door de verlichting te koppelen aan zonsopkomst en zonsondergang maak je je woning niet alleen slimmer, maar ook aangenamer en duurzamer.

De basis: de ‘sun’-integratie in Home Assistant

Home Assistant beschikt standaard over de ‘sun’-integratie, die op basis van jouw locatie precies weet wanneer de zon opkomt en ondergaat. Daarmee kun je eenvoudig automatiseringen maken die jouw lampen aansturen op vaste momenten van de dag.

De belangrijkste triggers die je kunt gebruiken zijn:

• sunrise – het moment van zonsopkomst
• sunset – het moment van zonsondergang

Deze triggers vormen de basis voor dynamische verlichting. Je kunt ze inzetten om lampen aan of uit te zetten, of om de kleurtemperatuur en helderheid automatisch aan te passen.

Voorbeelden van automatiseringen in Home Assistant

Hieronder staan drie praktische voorbeelden die je direct kunt gebruiken in je eigen Home Assistant-configuratie.

Lampen aan bij zonsondergang

Zodra de zon ondergaat, schakelt Home Assistant automatisch de verlichting in.

automation:
- alias: 'Lampen aan bij zonsondergang'
trigger:
- platform: sun
event: sunset
action:
- service: light.turn_on
target:
entity_id: group.woonkamer_lampen
data:
brightness_pct: 70
color_temp: 350

Lampen uit bij zonsopkomst

Laat je lampen automatisch uitschakelen zodra het buiten licht wordt.

automation:
- alias: 'Lampen uit bij zonsopkomst'
trigger:
- platform: sun
event: sunrise
action:
- service: light.turn_off
target:
entity_id: group.woonkamer_lampen

Dynamische kleurtemperatuur

Pas de kleurtemperatuur automatisch aan op basis van het daglicht.

automation:
- alias: 'Dynamische kleurtemperatuur'
trigger:
- platform: sun
event: sunrise
- platform: sun
event: sunset
action:
- choose:
- conditions:
- condition: sun
before: sunrise
sequence:
- service: light.turn_on
data:
color_temp: 400
- conditions:
- condition: sun
after: sunset
sequence:
- service: light.turn_on
data:
color_temp: 250

Met deze automatisering geniet je ’s ochtends van koel, helder licht en ’s avonds van warme, ontspannende tinten.

Extra tips voor geavanceerde automatisering

Wil je nog slimmer omgaan met je verlichting? Probeer dan deze extra opties:

• Gebruik offsets: laat triggers iets eerder of later plaatsvinden (bijvoorbeeld 15 minuten vóór zonsondergang).
• Combineer met aanwezigheidsdetectie: lampen gaan alleen aan als iemand thuis is.
• Gebruik scenes: maak scènes als “avond” of “ontwaken” voor verschillende momenten van de dag.
• Voeg een dashboardknop toe: bedien of pauzeer je schema handmatig via je Home Assistant-interface.

Integraties die goed werken met dynamische verlichting

Niet alle slimme lampen reageren even soepel op dynamische schema’s. Deze merken en add-ons presteren uitstekend in combinatie met Home Assistant:

• Philips Hue – voor natuurlijke kleurtemperatuur en vloeiende dimovergangen.
• Adaptive Lighting Add-on – past automatisch helderheid en kleur aan gedurende de dag.
• Yeelight of IKEA Tradfri – betaalbare alternatieven met volledige integratie.

Conclusie: een slimme lichtbeleving die met je meebeweegt

Dynamische verlichting op basis van zonsopkomst en zonsondergang is een van de eenvoudigste én meest impactvolle automatiseringen in Home Assistant. Je bespaart energie, verhoogt comfort en creëert een natuurlijk lichtpatroon dat met je dagritme meebeweegt.

Of je nu kiest voor Hue, Tradfri of Adaptive Lighting: met een paar eenvoudige automatiseringen maak je jouw huis slimmer, zuiniger en comfortabeler – helemaal automatisch.